Khu du lịch Phong Nha – Kẻ Bàng
Phong Nha – Kẻ Bàng là một thắng cảnh thiên nhiên kỳ thú mà tạo hóa đã ban tặng cho con người Quảng Bình, một mảnh đất gắn liền với những chiến tích anh hùng lịch sử. Nơi đây, sự giao hòa giữa rừng nguyên sinh và sông Son cùng với động khô và động nước tạo nên một bức tranh thủy mặc làm say đắm lòng người. Phong Nha – Kẻ Bàng đã được UNESCO công thiên nhiên thế giới vào tháng 7/2003.
Khu du lịch Phong Nha – Kẻ Bàng nằm trong vùng sinh thái Bắc Trường Sơn thuộc địa phận các huyện Bố Trạch – Minh Hóa – Quảng Ninh, cách thành phố Đồng Hới 50 km về phía tây bắc, cách thủ đô Hà Nội 500 km về phía nam. Nơi đây được đánh giá là mộ trong 238 sinh thái quan trọng trên toàn cầu, với các dãy núi đá vôi phát triển hầu như liên tục và thành phần tương đối đồng nhất, được đánh giá là vùng karst rộng nhất với diện tích trên 200000 ha, là một mẫu điển hình của quá trình địa chất về thể loại karst và hình thành hanh động đang diễn biến toàn cầu không chỉ ở lĩnh vực sinh học mà còn là một khu vực thắng cảnh hanh động bậc nhất thế giới.
Phong Nha – Kẻ Bàng là một quần thể hơn 300 hang động lớn nhỏ, phong phú, kỳ vĩ, được mệnh danh là “Vương quốc hang động”, nơi tiềm ẩn nhiều điều kỳ lạ, hấp dẫn, là thiên đường cho các nhà khoa học hang động, các nhà thám hiểm và du lịch. Trong các hang động thì Phong Nha thật sự nổi bật nhờ chiều dài khảo sát gần 8 km, chủ yếu với sông ngầm, hang Vòm dài trên 15 km, động Thiên Đường dài hơn 31,4 km, được xếp vào danh sách các hang động có sông ngầm dài nhất thế giới. Đặc biệt là hang Sơn Đoong được đánh giá là một trong những hang động đẹp và lớn nhất thế giới.
Động Phong Nha
Động thuộc địa phận xã Sơn Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình. Theo số liệu thống kê chiều dài của Động Phong Nha xác định được là trên 7700 m. Hang động Phong Nha được đánh giá với “7 nhất”: hang nước dài nhất, cửa hàng cao và rộng nhất, bãi cát và đá rộng đẹp nhất, hồ ngầm đẹp nhất, thạch nhũ tráng lệ và kì ảo nhất, dòng sông ngầm dài nhất Việt Nam 13969m, hanh khô rộng và đẹp nhất.
Hệ thống Động Phong Nha có rất nhiều nhánh với tổng chiều dài khoảng trên 40 km, trước cửa động cảnh núi non, sông nước rất quyến rũ. Vào mùa mưa, có khi nước sông Son dâng cao làm ngập cửa hang nên không có lối vào.
Cửa động rộng khoảng 20 m, cao 10 m, có nhũ đá lô nhô. Bơi thuyền qua cửa hang động rộng như một cái bát úp trên mặt nước. Nước sông trong veo và phẳng lặng như mặt gương, càng đi sâu ánh sáng càng nhạt dần rồi mất hẳn vào một thế giới u linh, kỳ thú khác hiện ra.
Động Tiên Sơn
Động còn có tên là động Khô hay Phong Nha Thượng, cách cửa động Phong Nha khoảng 400 m, trên độ cao khoảng 130 m so với mực nước biển. Động Tiên Sơn có chiều dài 980 m, không ăn thông với Động Phong Nha nhưng là một chỉnh thể thống nhất.
Trong động còn phát hiện được một bàn thờ cổ của nền văn hóa Chăm Pa có niên đại từ thế kỷ IX – X. Hơn nữa, động Tiên Sơn từng là điểm chiến lược và huyết mạch dẫn đến đường mòn Hồ Chí Minh trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ của quân dân ta, và từng là kho chứa đạn dược, thuốc men, cũng như một trạm y tế trong thời chiến.
Động Thiên Đường
Nằm trong quần thể hang động của di sản thiên nhiên thế giới Phong Nha – Kẻ Bàng, động Thiên Đường với vẻ đẹp lộng lẫy và huyền bí là một điểm đến mới mẻ và hấp dẫn du khách của Quảng Bình, đây là hang động khô dài nhất châu Á, đặc biệt là hệ thống mảng đá, nhũ đá ở đây có vẻ đẹp lung linh huyền ảo ngoài sức tưởng tượng của con người.
Động Thiên Đường cách đường mòn Hồ Chí Minh nhánh tây khoảng 4 km, nằm trong lòng quần thể núi đá vôi, và độ cao 191 m, bao quanh là khu rừng nguyên sinh thuộc vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng.
Động Thiên Đường có chiều dài hơn 31,4 km, chiều rộng dao động từ 30 đến 100 m, nơi rộng nhất lên đến 150 m, chiều cao từ đáy động đến trần động khoảng 60 đến 80 m. So với Động Phong Nha thì thạch nhũ ở động Thiên Đường có nhiều hình thù hơn, thỉnh thoảng lại bắt gặp một ít tiền nhũ đá dốc mới hình thành còn ẩm ướt hơi nước, bước lên nghe rào rào tiếng vỡ dưới chân. Có đám khí rọi đèn vào sẽ ánh lên như kim tuyến nhấp nháy như sao đêm. Phần lớn nền động là đất dẻo, rộng và khá bằng phẳng, nhiệt độ trong động khoảng 20 đến 21 độ C.
Hang Sơn Đoòng
Đây là hang động tự nhiên lớn nhất thế giới nằm trong vùng lõi vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng. Hang có chiều dài 1,3 km, cửa hàng với chiều cao khoảng 150 m và chiều rộng khoảng 200 m. Hang Sơn Đoòng được đánh giá là hang động lớn nhất thế giới với hệ thống thạch nhũ tráng lệ, bộ sưu tập ngọc trai đẹp mắt cùng với khu rừng nhiệt đới nguyên sinh có một không hai trong lòng hang. Sơn Đoòng xứng đáng là một báu vật của toàn nhân loại.
Vườn quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng
Vườn tiềm chứa nhiều giá trị của thiên nhiên, cuả con người. Đặc trưng của khu vườn quốc gia mênh mông này là những kiến tạo đá vôi dạng karst hàng triệu năm tuổi, các loại hang động, sông ngầm và hệ động thực vật quý hiếm nằm trong sách đỏ Việt Nam và thế giới, chỉ tồn tại ở Quảng Bình và một số tỉnh lân cận như linh trưởng, mang lớn, báo, gấu, cây táu, đá, Mun sọc và huê mộc.
Không chỉ quyến rũ du khách bằng cảnh quan kỳ vĩ, vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng còn hấp dẫn các nhà khoa học bởi nơi đây quả thật là một kho báu mà thiên nhiên đã ưu đãi dành tặng cho vùng đất Quảng Bình, nơi có kiến tạo địa chất đa dạng và cổ xưa nhất. Một dãy núi đá vôi rộng lớn bị chia cắt mạnh và phát triển liên tục được hình thành trên 400 triệu năm. Trong đó có nhiều mẫu vật minh chứng quá trình hình thành và phát triển của vỏ Trái Đất. Hệ sinh thái rừng trên núi đá vôi còn nguyên sinh, được xem là lớn nhất Việt Nam, chứa đựng nhiều giá trị, đặc biệt trong đó có những giá trị đạt tiêu chuẩn toàn cầu.