Điểm du lịch Đầm Vân Long
Đầm Vân Long (xã Gia Vân, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình) là khu bảo tồn thiên nhiên ngập nước lớn nhất vùng đồng bằng Bắc Bộ với hàng nghìn động, thực vật, thủy sinh lưu trú, sinh trưởng bên vách núi, trên bờ hoặc dưới nước. Trong đó, nổi bật nhất là loài chim nước chuyên di chú lúc mùa đông, cà cuống thuộc loại chân bơi quý hiếm đã được đưa vào Sách đỏ và đặc biệt loài linh trưởng vooc mông trắng đang có nguy cơ tuyệt chủng toàn cầu…
Vân Long được đưa vào khai thác du lịch từ năm 1998, hiện là một điểm tham quan nổi bật ở Ninh Bình và là nơi sở hữu hai kỷ lục của Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam năm 2010 là “Nơi có số lượng cá thể vooc mông trắng nhiều nhất” và “Nơi có bức tranh tự nhiên lớn nhất”.
Về Vân Long, du khách có thể du lịch theo 3 tuyến: một là, từ bến thuyền đi hang Vồng, qua Đông Thầy, hang Bóng, Kẽm Trăm tới đập Mới; hai là, đến chùa Bái Vọng, đi theo dãy núi Mèo Cào, qua hang Bà Nghiệp, qua Vườn Thị tới hang Cá; ba là, đi bộ theo bờ đê tới đầm Cút, chùa Thanh Sơn, qua thôn Cọt để lên núi thăm đền Thung Lá rồi vào thung Quèn Cả…
Lênh đênh trên con thuyền nan dọc ngang khu đầm, giữa những dải núi đá kỳ thú ấy, bạn có thể quan sát kỹ những loài thủy sinh phong phú dưới làn nước, ngắm những cánh cò chấp chới trên ngọn cỏ năn, cỏ lác mọc lúp xúp trên đầm, hay làm cuộc thám hiểm luồn lách trong những hang động mát mẻ. Đến với Vân Long, bạn có thể đến thăm cây thị 600 năm tuổi. Lướt thuyền nan qua những đồng lúa đến thăm chùa Chi Lễ rồi đến chùa Mai Trung, đền đức thánh Nguyễn, khu danh thắng chùa và động Địch Lộng, di tích đền thờ Đinh Tiên Hoàng, đền thờ Thánh Ngọ; đền mẫu thờ Tứ vị Hồng Nương là 4 vị tướng của Hai Bà Trưng; chùa Thanh Sơn ở lưng chừng núi; chùa Tập Ninh…
Khu Vân Long có 32 hang động đẹp, nhiều hang động có giá trị phát triển du lịch như: hang Cá, hang Bông, hang Rùa, hang Chanh… Mỗi hang có một vẻ độc đáo riêng nhưng đẹp nhất vẫn là hang Cá dưới chân núi Hoàng Quyền. Trong hang có rất nhiều cá trê, cá rô, cá chuối to, tương truyền thời xưa có người bắt được một con cá chuối nặng 45kg, nên gọi là hang Cá. Hang dài 250m, cao 8m, rộng 10m. Hang cấu tạo nửa chìm nửa nổi. Trần hang là những vòm đá cao rủ xuống nhiều dải thạch nhũ lấp lánh, dáng hình kỳ dị, giống như các con vật ở nước nước và trên rừng. Khó có thể đẽo tạc được những hình dáng như thế. Ngoài ra, khi đi vào hang Bóng chúng ta sẽ đi qua một nơi gọi là Đồng Thầy, chuyện kể rằng ngày trước có một thầy giáo nổi tiếng đến dạy học cho các trẻ em khu vực này, nhưng do thiếu tiền nên dân làng trả thầy bằng cách cho thầy một nơi để trồng lúa, từ đó về sau chỗ đó gọi là Đồng Thầy.
Núi Mèo Cào đúng như tên gọi của nó là những vách núi dựng đứng nhưng bị xước dọc từ trên xuống dưới như bị một chú mèo khổng lồ nào đó cào vậy. Đền Mẫu nằm dưới chân núi Mèo Cào. Đền thờ Tứ vị Hồng Nương.
Vào mùa khô, Vân Long là địa điểm trú đông của nhiều loài chim di cư từ phương Bắc. Có tới hàng chục con gà lôi, diệc xám, hàng trăm con cò ngàng lớn, mồng kết và hàng nhìn con cò bợ, cò trắng, vạc tới kiếm ăn.